COMERCIO XUSTO. ORO NEGRO

COMERCIO XUSTO

Cando nos achegamos a unha tenda a adquirir un produto, rara vez coñece as circunstancias nas que foi elaborado. Polo xeral tendemos a fixarnos no prezo, no sabor, na embalaxe, pero rara vez pensamos nas persoas que o produciron. Por exemplo, cando temos na man un paquete de café do supermercado, non nos paramos a pensar:

- Canto diñeiro do que eu pago por este paquete chegará as/aos produtoras/es?
- Estará producido de maneira respectuosa co medio?
- Traballan nenas e nenos para producilo?
- Cobrarán homes e mulleres igual?
- Respectaranse os horarios laborais?

Se, con ese café na man, nos parásemos a pensar en todas estas cousas, seguramente as respostas nos obrigarían a deixar o paquete de volta no andel.
É así, como con ese pequeno xesto de poñer no carro un produto, como contribuímos á explotación de millóns de persoas.

O comercio xusto promove un sistema alternativo máis xusto de relacións comerciais e produtivas entre o Norte e o Sur do planeta.

Os seus principios son:

• Condicións de traballo dignas e salarios xustos
• Ausencia de explotación infantil
• Igualdade de oportunidades e de tratoRespecto polos Dereitos Humanos
• Respecto polas culturas indígenas
• Funcionamento democrático das organizacións que interveñen
• Relación comercial a longo prazo
• Pagamento dunha parte do prezo por adiantado (ata un 60)
• As/os produtoras/es destinan parte dos seus beneficios ao desenvolvemento das súas comunidades (sanidade, educación, formación laboral, etc
• Redución da cadea de intermediarios
• Información ao consumidor/a (transparencia
• Produtos de calidade
• Respecto polo entorno
• Fomento do mercado local e diversificación da produción


ORO NEGRO

FICHA TÉCNICA
Autorizada para: Todos os públicos
Ano: 2006
Xénero: Películas documentales
Dirixida: Marc Francis, Nick Francis
Música: Andreas Kapsalis
Montaxe: Hugh Williams
Produtores executivos: Christopher Hird
Distribuida por: Karma Films Spain

SINOPSE
É un documental que mostra como os produtores de café dos países do Sur vense obrigados a abandonar as súas terras pola presión á baixa dos prezos exercida polas multinacionais no seu afán desmedido de enriquecemento. As multinacionais controlan unha industria que move miles de billóns de euros anuais. Un feito constatado contra o que loitan moitas organizacións do Comercio Xusto.

VÍDEO


ACTIVIDADES
- Que entendes por comercio xusto?
- Que obstáculos atopan as producións dos países menos desenvolvimos para competir no mercado mundial?
- Que dificulades teñen para o seu desenvolvemento industrial os países do chamado Terceiro Mundo?
- En que productos poden ser máis competitivos cós países desenvolvidos? En cales menos? Por que?

DÍA MUNDIAL DA TERRA

O RACISMO

ARTIGO REVISTA "ESCUELA ESPAÑOLA"

O 86% dos escolares españois non se considera racista, pero o 65% di que os seus compañeiros e compañeiras de estudo si que o son. O 72% non dubida en afirmar que España é un país racista. Estes datos despréndense dunha enquisa realizada en 1997 por Tomás Calvo Buezas, catedrático de Antropoloxía Social na Universidade Complutense de Madrid, entre 6.000 alumnos e alumnas de 145 centros docentes públicos e privados de toda España.

Os resultados da enquisa levan a Calvo Buezas a admitir a ignorancia dos escolares españois sobre o fenómeno da inmigración. Así, por exemplo, o 65,4% cre que en España vive un número semellante moi superior de inmigrantes que no resto dos países da Unión Europea, cando iso non é o certo (en Europa a taxa de inmigrantes é do 65% e en España do 1,5%), ou que os que hai quitan postos de traballo aos españois cando a verdade é que os traballos que realizan son os que aqueles rexeitan.

Un 26% dos alumnos e alumnas enquisados amosouse partidario dunha España “branca e unicamente occidental” e outro 26,8% opinaba que os inmigrantes deberían abandonar a súa cultura e asumir a do país de admisión. Un 27% dos escolares expulsaría aos xitanos (en 1993 era un 30,8%), un 24% aos árabes e o 13% aos negros e indios. O 15% expulsaría aos xudeus (en 1993 era un 12,5%).

ACTIVIDADES

- Que opinión che merecen estas noticias?
- Cres que os rapaces e rapazas de hoxe en día son maiormente racistas? En que te baseas para ter esa opinión?
- Busca no dicionario o significado dos seguintes conceptos. Logo intenta definilos coas túas palabras:
• Racismo:
• Xenofobia:
• Segregación:
• Marxinación:
• Discriminación:
• Prexuízo:
• Estigmatización:
- Busca en distintos xornais noticias relacionadas coa temática do racismo.

RAP CONTRA O RACISMO

CURTAMETRAXE CONTRA O RACISMO

O ALZHEIMER

O 21 de setembro celébrase o día mundial do Alzheimer, data elixida pola Organización Mundial da Saúde e a Federación Internacional de Alzheimer. O propósito desta conmemoración é dar a coñecer a enfermidade e difundir información ao respecto, solicitando o apoio e a solidariedade da poboación en xeral, de institucións e de organismos oficiais.

QUE É O ALZHEIMER?

A demencia tipo Alzheimer é unha enfermidade progresiva, dexenerativa e irreversible da cortiza cerebral que provoca a deterioración da memoria, orientación, xuízo, linguaxe, personalidade e conduta, interferindo coa capacidade para realizar as actividades da vida diaria. O seu nome provén de Aloís Alzheimer, un neurólogo alemán que en 1907 describiu os síntomas que presentaba unha muller de 48 anos como graves problemas de memoria así como as características neuropatolóxicas da enfermidade de Alzheimer.
Evoluciona por etapas; a deterioración é insidiosa e lenta. A maioría das vítimas desta enfermidade son persoas maiores de 65 anos; pero, pode aparecer a idades moito máis temperás.
É moi difícil diagnosticarla, xa que o seu comezo é lento, case imperceptible e con frecuencia atribúese a outras enfermidades. Afecta ao cerebro, borrando a sabedoría adquirida a través dos anos.
A súa orixe é incerta e afecta a calquera persoa independentemente de sexo, escolaridade, ocupación, clase social, etc. O seu comezo é impredecible e evoluciona de maneira diferente en cada caso. Un diagnóstico temperán da enfermidade de Alzheimer axuda aos pacientes e ás súas familias a planear o futuro. Así mesmo, dálles tempo para considerar as opcións de atención.

CURTAMETRAXE: WHAT IS THAT?

ACTIVIDADES

1.- Unha vez vista a curtametraxe “What is that” responde ás seguintes preguntas:

- Cal cres que é o tema do curto?
- Que sentimentos provocou en ti?
- Que quere transmitirnos o seu autor?
- Fai referencia a algunha enfermidade actual?

2.- Coñeces algunha persoa do teu medio que teña diagnosticada esta enfermidade?

3.- Poderías citar algunhas características desta enfermidade?

4.- Cal cres que é a razón que levou á realización de campañas publicitarias sobre esta enfermidade?

CHICKEN A LA CARTE

View this movie at cultureunplugged.com

CAMINO A GUANTÁNAMO

FICHA TÉNICA Y ARTÍSTICA:
Título original:The Road To Guantanamo
Año:2006
Director:Michael Winterbottom, Mat Whitecross
Guión: Michael Winterbottom, Mat Whitecross
Música: Molly Nyman & Harry Escott
Fotografía:Marcel Zyskond
País: Reino Unido
Género:Drama
Edad: Todos los públicos

SINOPSIS:
Tres jóvenes nos cuentan cómo en el año 2001 viajaron desde Inglaterra a Pakistán para asistir a la boda de uno de ellos y pasar unos días de vacaciones. El viaje se convirtió en una pesadilla de dos años y medio al ser detenidos como presuntos terroristas en Kandahar (Afganistán) y enviados a la prisión de Guantánamo, donde tuvieron que soportar todo tipo de humillaciones, interrogatorios y torturas, hasta que fueron liberados por la ausencia de pruebas.

Esta historia es un buen punto de partida para comprender mejor la actualidad a partir del panorama mundial que se dibujó en el año 2001. Pero, además, será una buena ocasión para debatir y tratar temas como la presunción de inocencia, las acciones de prevención de la seguridad durante un conflicto, el miedo o la sospecha.

VÍDEO:

LA MINA DEL DIABLO

FICHA TÉCNICA Y ARTÍSTICA:

Título original: The Devil´s Miner

Año: 2005

Director: Kief Davidson y Richard Ladkani

Guión: Kief Davidson y Richard Ladkani

Música: Leonardo Heiblum y Andes Solis

Fotografía: Richard Ladkani

País: Alemania-EE.UU:

Género: Documental

Edad: Todos los públicos

SINOPSIS

El documental nos cuenta la triste historia de dos hermanos, Basilio Vargas, de 14 años, y Bernardino, de 12, que trabajan en las minas de Cerro Rico en Potosí (Bolivia).
Tras la muerte de su padre, se ven empujados a vivir una vida de persona adulta, teniendo que compaginar el trabajo en la mina con la escuela y las responsabilidades familiares. El documental nos da a conocer el mundo de unos mineros bolivianos, muy ligados a la religión católica, que rompen sus lazos con Dios en el momento en que entran en la mina, ya que según una antigua creencia, el diablo, representado por numerosas estatuas construidas en los túneles, es quien determina el destino de los mineros que trabajan en ella. En la escuela, los compañeros aíslan a Basilio, pero él resiste, consciente de que la educación es la única vía para salir de ese infierno que vive a diario.

VÍDEO DOCUMENTAL


La mina del diablo (parte 1 de 3) por BITXOorg

La mina del diablo (Parte 2 de 3) por BITXOorg

La mina del diablo (Parte 3 de 3) por BITXOorg

A ENERXÍA NUCLEAR

AS FONTES DE ENERXÍA
As fontes de enerxía son elaboracións naturais máis ou menos complexas, das que o ser humano pode extraer enerxía para realizar un determinado traballo ou obter algunha utilidade.
Desde a prehistoria, na que se descubriu o lume para quentarse, cazar e cociñar alimentos, pasando pola Idade Media na que se construíron muíños de vento para moer cereais, ata os momentos actuais nos que podemos obter enerxía eléctrica do sol ou fusionando o átomo, o ser humano buscou incesantemente fontes de enerxía das que sacou algún proveito.

Segundo a importancia do seu uso as fontes de enerxía podemos clasificalas en tradicionais e alternativas.

As fontes de enerxía tradicionais son as máis empregadas e desde hai tempo se veñen empregando, polo que xa alcanzaron un gran nivel de desenvolvemento. Entre elas se atopan o carbón, o petróleo, o gas natural, a enerxía nuclear de fisión e a hidroeléctrica. Algunhas delas empregan combustibles fósiles, por exemplo, o carbón que foi o motor da Primeira Revolución Industrial e que servíu para alimentar as máquinas de vapor industriais e de tracción ferrocarril, así como nos fogares, ou o petróleo e os seus derivados, principal fonte de enerxía da Segunda Revolución Industrial.

As fontes de enerxía alternativas teñen un uso moito máis escaso, porque a súa tecnología está en fase de investigación ou resulta cara. Entre elas temos as enerxías solar, eólica, xeotérmica, de biomasa, maremotriz,...

O noso modelo de desenvolvemento atópase abocado ao esgotamento dos recursos fósiles, sen posible reposición (non renovables), pois serían necesarios millóns de anos para a súa reposición. Isto provocou que nos últimos anos moitos países industrializados apostasen polo emprego de fontes de enerxía renovables, sobre todo tras a incidencia da Crise do petróleo de 1973.
Moitas destas enerxías teñen as vantaxes de ser inesgotables e limpas, e moito menos contaminantes que as tradicionais. Pero outras son altamente contaminantes e supoñen un risco para o medio e para o ser humano.
A busca de fontes de enerxía inesgotables e o intento dos países industrializados de fornecer as súas economías nacionais reducindo a súa dependencia dos combustibles fósiles, concentrados en territorios extranxeiros trala explotación e casi esgotamento dos recursos propios, levoulles a adopción da enerxía nuclear, cos inconvenientes que presenta: risco de accidentes nucleares (Pensilvania, Ucraína, Xapón), almacenamento dos recursos que produce, moi contaminante, elevado custo de construcción e de desmantelamento das centrais nucleares. Mentres que en aqueles países con suficientes recursos hídricos, púxose en marcha un aproveitamento hidráulico intensivo dos cursos de auga, que levou a construción de presas xigantescas, como podemos observar no caso das presas de Asuán en Exipto e a das Tres Gargantas, en China.

BREVE HISTORIA DA ENERXÍA NUCLEAR
O descubrimento da enerxía nuclear está ligado a Segunda Guerra Mundial e ao desenvolvemento das bombas atómicas que foron lanzadas sobre Hisroshima e Nagasaki en agosto de 1945.
Foi no transcurso desta guerra, cando no ano 1939 unha serie de científicos descubriron que se se bombardeaba un núcleo de uranio cun neutrón produciríase a división do núcleo (fisión). Dita fisión liberaba moita calor e tiña a calidade de romper outros núcleos próximos producindo unha reacción en cadea que xeraba enormes cantidades de enerxía. Posteriormente e tras o lanzamento das bombas atómicas inaugurouse a primeira central nuclear para producir enerxía, en Inglaterra (1956). Nun principio a enerxía nuclear foi moito máis cara que a producida polas centrais térmicas, pero será a crise do petróleo de 1973, a que cambie o panorama e leve a moitos países a apostar por este tipo de enerxía. Non podemos perder de vista que nos momentos actuais temos no mundo 442 reactores nucleares, distribuídos en 29 países (EE.UU. con 104, Francia 58, Xapón 54, Rusia 32, Corea do Sur 21, India 20, Reino Unido 19, Canadá 18, Alemaña 17, Ucraína 15, China 13, Suecia 10, España 8, Bélgica 7, República Checa 6, Suiza 5, Finlandia, Eslovaquia e Hungría 4, Argentina, Bulgaria, México, Pakistán, Romanía e Sudáfrica 2, Armenia, Países Baixos e Eslovenia 1), mentres outras 65 plantas están actualmente en etapa de construcción no mundo.

VANTAXES E INCONVENIENTES DA ENERXÍA NUCLEAR
A enerxía nuclear presenta vantaxes pero tamén incovenientes. Entre as vantaxes temos que destacar que este tipo de enerxía é limpa, non provoca unha contaminación atmosférica, a súa produción de enerxía eléctrica non depende das condicións climáticas, o custe do combustible é reducido en comparación co dos de orixe fósil, ademais boa parte do uranio pódese reciclar, proporciona unha independencia enerxética a aqueles países que carecen de enerxías fósiles e a produción pode adecuarse a demanda.
O seus inconvenientes son moi variados: o uranio é escaso e pode incrementarse o seu prezo conforme aumente a súa demanda, o enriquecemento e reprocesado do uranio é caro e xera contaminación, a construción das centrais ten que ter en conta os factores xeolóxicos do lugar, os reactores nucleares non ofrecen unha seguridade absoluta, problemas de almacenaxe, problemas de transporte de refugallos radioactivos,problemas de residuos radiactivos (cemiterio nucleares),...

A POLÉMICA EN TORNO Á ENERXÍA NUCLEAR
Tras a crise de 1973, moitos países apostaron pola enerxía nuclear e lanzáronse a contruír centrais nucleares para non depender do suministro de cru. Ao mesmo tempo xurdiu unha importante protesta social contra a enerxía nuclear.
Esa oposición suscitou un debate intenso naqueles países nos que os gobernos apostaron pola enerxía nuclear, que viuse agudizado por tres graves accidentes que tiveron lugar nas centrais de Harrisburg (Pensilvania) en 1979, de Chernóbil (Ucraína) en 1986 e de Fukushima Daiichi (Xapón) 2011. Estes accidentes e a forte oposición social levaron a moitos gobernos, entre eles España, a paralizar temporalmente ou permanentemente a construción e posta en marcha de novas centrais (moratoria nuclear).
Hoxe en día un amplo sector da opinión pública amósase favorable ó desmantelamento das centrais nucleares, polas consecuencias negativas que levan consigo. A recente alarma nuclear en Xapón reabriu o debate sobre o futuro da enerxía nuclear. Debe frearse o impulso deste tipo de enerxía no mundo?, son seguras as nosas centrais?, é posible un modelo de crecemento sen enerxía nuclear?, hai alternativas sostibles?

Có gallo do XXV aniversario do desastre nuclear de Chernóbil a RTVE 2, no programa a “Noite Temática” emitiuse o documental francés “A Batalla de Chernóbil”, dirixido por Thomas Johnson, de 94 minutos de duración e producida por Play Film, que nos relata a loita contra a radiactividade.

A BATALLA DE CHERNÓBIL

SIPNOSE

O 26 de abril de 1986 unha proba de seguridade na central nuclear de Chernóbil provocou ata o de agora unha das maiores catástrofes nucleares da historia, xunto coa recente catastrofe nuclear provocada pola planta nipona de Fukushima Daiichi, a 270 kilómetros ao noroeste de Tokio, onde tres dos seis reactores resultaron danados tras un erro no sistema de refrixeración. A explosión do cuarto reactor desencadeou unha reacción en cadea que ameazou con provocar unha segunda explosión aínda máis potente. Durante 8 meses, 800.000 soldados, mineiros e civís traballaron a contra reloxo para acabar coa radioactividade construíndo un sarcófago ao redor do reactor. Morreron aorredor de 10.000 persoas e máis de 100.000 cidadáns ucraínos foron evacuados, pero as cosecuencias do desastre continuan 25 anos despois.
Este documental trata de recrear unha batalla sen cuartel contra un inimigo invisible e mortal: a radioactividade.
Na actualidade a zona de Chernóbil segue sendo inhabitable e uns 8 millóns de persoas viven contaminadas nas áreas de Ucraína, Rusia e especialmente en Bielorrusia. Durante 20 anos, viviron rodeados de radioactividade, e os alimentos que consomen cultívanse en terras contaminadas. O problema foi ignorado polas autoridades. Entre os anos 1986 e 2001 uns 1.152 nenos foron operados de cancro de tiroides no centro especializado de Minsk. Ningunha estatística fíxose pública e séguese ocultando información sobre as consecuencias de dita radioactividade.

VÍDEOS